De opleving van Virtual Reality (VR) is een serieuze zaak aan het worden. Het begon met het kickstarterproject van de Oculus Rift: een leuk project waar veel mensen potentie in zagen. Zo ook Facebook dat besloot om Oculus over te nemen. Ondertussen is bekend dat meer bedrijven werken aan VR-brillen. Sony heeft Project Morpheus, Samsung hun Gear VR en tijdens de CES toonde Razer hun Open Source VR-bril. Maar hoe staat Virtual Reality er nu echt voor en waar gaat het naartoe? Is dit nu echt de volgende stap in technologie?

Iedereen doet mee
Bij elke technologiebeurs zie je tegenwoordig dat Virtual Reality een prominente plek inneemt op de vloer en in het programma. Niet alleen op CES, maar ook bij de aankomende Games Developers Conference staat het nu al op de agenda. Dat is met name te danken aan Valve, die heeft laten weten daar hun VR-product te onthullen. Volgens geruchten gaat het om een VR-bril, waarmee ze de concurrentie aangaan met Razer en Oculus. Een interessante zet, want Valve heeft met Steam een krachtig platform in handen om te koppelen aan die bril. Naast de hardware zal er op de GDC ook veel getoond worden aan nieuwe VR-software projecten. Games en ervaringen die speciaal gebouwd zijn om in Virtual Reality beleefd te worden. Het is dan ook duidelijk dat veel partijen op de VR-wagen zijn gesprongen en daar een graantje van mee willen pikken. Dat is goed voor de ontwikkeling van de technologie, maar geen garantie tot succes. Toen de 3D-televisie verscheen stonden ook alle bedrijven te dringen om hieraan mee te werken, terwijl de functie nu zelden meer wordt gebruikt om een televisie aan te prijzen. 

Oculus of nieuwe console?
Om een succes te maken van Virtual Reality zijn er nog een paar belangrijke pijnpunten die goed opgelost moeten worden. Ten eerste moet de beeldkwaliteit echt stukken beter worden. Als je nu een Oculus Rift probeert, kan je daadwerkelijk de pixels tellen en dat doet behoorlijk afbreuk aan de ervaring. Schermen met hogere resoluties zullen ervoor kunnen zorgen dat de ervaring beter wordt, maar de vraag is hoelang het zal duren voordat er schermen zijn die de beelden (vrijwel) naadloos kunnen tonen. En wat gaat het dan wel niet kosten om die schermen te produceren? Dat brengt me bij het tweede pijnpunt: de prijs van een Virtual Reality bril. De tweede Development Kit (DK2) van de Oculus Rift haal je voor ongeveer 400 euro in huis en dat is veel geld voor een accessoire. De Samsung Gear VR is met 249 euro een stuk goedkoper, maar om die te kunnen gebruiken moet je ook nog een Note 4 smartphone kopen voor een goede 600 euro. Voor de gadgetfreaks, of de heel fanatieke gamers, zijn dit geen afschrikwekkende prijzen, maar voor de doorsnee consument is het nog veel te duur. Voor de prijs van een Oculus Rift DK2 kan je immers ook een PlayStation 4 of Xbox One in huis halen en daar heb je op dit moment waarschijnlijk meer plezier van. Nee, om de VR-bril tot een succes te maken zal de prijs toch echt nog flink moeten dalen. Ik denk zelf dat maximaal 300 euro een redelijke prijs is waarvoor de bril nog wel gekocht zal worden. Maar zullen de producenten de bril ook kunnen aanbieden voor die prijs? Ik betwijfel het.

Gamers bewegen niet graag
Tot nu toe gaat het enkel nog over de bril, maar er komt meer bij kijken om van de Virtual Reality wereld een succes te maken. Dat dit nauw verbonden is aan de gehele ervaring blijkt wel uit het feit dat Oculus laatst enkele bedrijven heeft overgenomen die zich hierin specialiseren. Zo is het mogelijk om camera's en sensoren op de Oculus te plakken, zodat je jouw handen ook in de virtuele omgeving kan zien. En heb je die loopband gezien waarbij je 360 graden rond kan draaien en lopen, zonder er vanaf te vallen? Mooie ideeën met veel potentie, maar ik denk niet dat gamers hier op zitten te wachten. De Wii-controllers waren ook maar een tijdje leuk, totdat we erachter kwamen dat je ze ook prima vanaf de bank kon gebruiken. We spelen immers liever met een normale controller waarvan we de knoppen blindelings kunnen vinden. De gemiddelde gebruiker van een VR-bril wordt echter al misselijk bij de minste beweging in een virtuele omgeving die door middel van een controller wordt gemaakt. Zie hem dan nog maar eens te overtuigen dat hij dit vaker moet doen om daar aan te wennen. Dat zal lastig worden, maar is vooral een probleem bij games. Bij Virtual Reality films zal dat minder moeilijk zijn.

Van plat naar rond
En dan is er het laatste kritieke punt voor de succesfactor: de content. Voor de Oculus Rift bestaat het aanbod op dit moment vooral uit gemodificeerde games (en dan met name simulators) en een hele reeks techdemo's. Deze bieden een leuk kijkje in de mogelijkheden van VR, maar nog niet de complete ervaring. Dat is ook logisch, want de bril is nog in een ontwikkelingsfase en ontwikkelaars zijn nog aan het leren om te produceren voor Virtual Reality. De Gear VR heeft het wat dat betreft iets meer georganiseerd. Daar verschijnen nu elke week nieuwe video's in de appstore, zodat de early adopters van die bril een reden hebben om de bril regelmatig even op te zetten. De eerste geluiden over die content (met name videobeelden) zijn echter niet heel positief. De kwaliteit valt nog tegen en vaak biedt het te weinig vermaak. Het is ook lastig om van een 'platte film' om te schakelen naar een 'ronde film'. Dat biedt veel uitdagingen voor de filmmakers: hoe zorg je dat de kijker de juiste kant op kijkt? En waar verstop je de filmcrew? Als kijker zal je ook een actieve houding aan moeten nemen om de film te kunnen zien. Dat is wel even anders dan hoe je nu een film tot je kunt nemen: onderuitgezakt op de bank, terwijl je alleen maar naar voren hoeft te kijken naar de plaats waar de film voor je wordt afgespeeld.

Wil jij VR?
Waarschijnlijk kom ik nu heel negatief over en denk je dat ik Virtual Reality helemaal niks vind. Dat is echter niet waar. Ook ik zie de potentie van Virtual Reality. Sterker nog, ik heb me zelfs laten verleiden om een Oculus Rift DK2 aan te schaffen om het zelf te kunnen ervaren. Daardoor weet ik echter ook dat er nog een lange weg te gaan is voordat Virtual Reality brillen een gemeengoed zullen worden op de consumentenmarkt. Ik vraag me dan ook oprecht af of dit wel de innovatie is waar de gemiddelde consument op zit te wachten. Hebben we niet liever gewoon een televisie of monitor met een hogere resolutie en mooiere beelden? Ik ben erg benieuwd hoe jullie hier over denken.