Bootlegs uit het verleden
In het verleden werd er onder bootlegs iets anders verstaan dan kopieën van originele games. Spellen werden wel illegaal gemaakt, maar dit waren games die knutselaars zelf in elkaar hadden gezet. Het enige punt was dat zij geen licentie van bijvoorbeeld Nintendo hadden gekregen (of ze hadden gewoon het geld er niet voor) om hun game wereldwijd te kunnen lanceren. Hun spellen werden verkocht op kleine schaal en kon je niet zo maar afspelen op je spelcomputer, je moest echt speciale handelingen verrichten om zo’n spel daadwerkelijk speelbaar te krijgen.
Zo moest je bijvoorbeeld de nepcartridge bovenop een legaal spel klikken om zo de beveiling van je spelcomputer te omzeilen. Dit waren overigens niet zo maar spellen, dit waren converters die er voor zorgden dat alles zou werken. Een beroemd voorbeeld is Bible Games voor de Nintendo, waar James Rolfe, vooral bekend als de Angry Video Game Nerd, een recensie over heeft gemaakt.
Ondanks dat er al een vorm van piraterij heerste, liepen uitgevers hier weinig inkomsten door mis. Slechts de licentie inkomsten kwamen niet op hun rekening te staan. Daarnaast werden hun eigen spellen (nog) niet nagemaakt, waardoor de consument gewoon de games in de winkel bleef kopen.
Piraterij kende vroeger echter ook al wat serieuzere vormen. Een goed voorbeeld zijn de cartridges waar meerdere bekende titels opstonden, zoals 50 games in één, te koop voor een klein bedrag.
Naarmate de tijd vorderde, kregen piraten steeds meer mogelijkheden om cartridges redelijk exact na te maken. Er verschenen naast de gebruikelijke compilaties ook spellen die zó op het origineel leken, dat de gewone consument het verschil niet meer kon zien. Ze leidde als het ware de consument om de tuin met deze strategie, met als argument dat de consument toch écht weet dat ze illegale versies kopen. Vaak kom je daar helaas pas achter wanneer je het spel in huis hebt en de batterij die je savegames opslaat na 3 maanden al leeg blijkt te zijn.
Deze tactiek wordt vandaag de dag ontzettend veel toegepast, op marktplaats zijn honderden bootlegversies te vinden van de nieuwste games.
Naast games, werden ook gehele consoles nog wel eens nagemaakt. Het verschil met de originele console is in dit geval echter wel duidelijk te zien, dit komt mede met de patentrechten, waardoor de nepconsole er niet precies uit mag zien als de concurrent.
Iedereen die een beetje verstand van games en game-consoles heeft zal er dan ook eenvoudig doorheen prikken, maar er is altijd een groep die niet weet wat ze kopen. Vooral voor hen was, en is nog steeds, deze vorm van piraterij erg schadelijk.
Helaas is het namaken van spellen en consoles iets dat ook bij moderne consoles regelmatig wordt toegepast. Met name de Nintendo DS wordt zwaar getroffen door namaak-cartridges. Om het kopen van kopieën te voorkomen, zal je altijd op je hoede moeten zijn wanneer je tweedehands DS games koopt.
Er zijn geen regeltjes waar alle bootlegs aan voldoen of aan te herkennen zijn. Ook zijn er geen regels die je kunnen vertellen dat je 100% een legaal exemplaar te pakken hebt.
Daarom is het verstandig je spellen, als je niet te veel tijd wilt steken in het vermijden van bootleg exemplaren, gewoon te kopen bij de grote winkelketens of ervaren gamespeciaalzaken. Als je een game koopt bij een grote Nederlandse winkel als Bart Smit, of zelfs bij een online winkel als Play.com, dan zal je altijd een legaal exemplaar toegestuurd krijgen. Daarnaast kun je de game terugsturen wanneer die bijvoorbeeld bij verzenden beschadigd is geraakt. Let er wel op dat je niet per ongeluk via doorverkoopservices als PlayTrade en Amazon Marketplace besteld! Dan zou je alsnog een bootleg thuisgestuurd kunnen krijgen.
Voor wie van een uitdaging houdt om geld te besparen is er goed nieuws: ook hedendaagse kopieën zijn nog niet perfect.
Waar je op moet letten
Hieronder ga ik je een paar punten geven waar je aan kan herkennen dat je te maken hebt met een bootlegtitel, ook zal ik kort uitleggen wanneer je alarmbellen moeten gaan rinkelen bij een verkoper of bepaalde aanbieding. Laat ik beginnen met de bootlegs zelf. Waar ik het vaakste bootleg makers op betrap zijn:
- Het door de war halen van Amerikaanse componenten zoals:
- Het Amerikaanse ovale Gouden Nintendo ‘Seal of Quality’ in plaats van de Europese ronde gouden Nintendo ‘Seal of Quality’ (bij DS games vaak alleen op de achterkant van het doosje te vinden)
- Sommige Amerikaanse spellen hebben een andere boxart en ook andere cartridges dan hun Europese varianten, zoals bijvoorbeeld Legend of Zelda: The Minish Cap op de Game Boy Advance of New Super Mario Bros. op de Nintendo DS.
- Een ESRB leeftijdscatagorie (E for Everyone, M for Mature, T for Teen) in plaats van Europese leeftijdscategorie (3+, 18+ etc)
- Een "Game Boy Advance" groef op voorkant van de gba cartridge die in een ander lettertype geschreven is dan originele cartridges
- Een uitgerekt etiket of een etiket van lage kwaliteit (die is het makkelijkst)
- Het etiket past niet goed op de inham in de cartridge
- De binnenkant van de cartridge ziet er anders uit, bijvoorbeeld met een duidelijk zichtbare batterij of slecht soldeerwerk. Nadeel hiervan is dat verkopers zelden foto's van de binnenkant van de cartridge laten zien, dus dit is meer een controlemiddel voor als je het spel al hebt.
- De cartridge past slecht in de Game Boy Advance of Nintendo DS, vaak zit ie veel te strak en moet je hard duwen, soms zit hij juist te los.
Als de volgende dingen inbegrepen zijn, dan kan je er vanuit gaan dat het een legaal exemplaar is:
- Nintendo Sterrenpunten (al dan niet al gebruikt). Let op, niet alle spellen hebben sterrenpunten, maar als ze er wel bijzitten dan kan je er vanuit gaan dat het wel goed zit.
- Het boekje heeft een gekleurd hoekje onderaan bij de rug van het boek
- De meeste piraten doen vaak geen moeite om veiligheidsinstructies te printen. Die zitten echter wel zo goed als altijd bij officiële games.
- Prijsstickers, ik heb zelf piraten nog nooit de moeite zien doen om prijsstickers na te maken
- Nederlandse handleiding, het is niet erg winstgevend voor piraten om voor iedere regio een aparte handleiding te moeten drukken. Sommige games in Nederland hebben echter gewoon een Nederlands (en vaak ook Franse) handleiding erbij zitten.
Een aantal voorbeelden:
Stel je voor: Je staat bijvoorbeeld op de markt, en je weet niet of de spellen hier illegaal zijn of niet. Je hebt interesse in deze twee DS games, die allebei zeer gewild zijn en veel lijken op de officiële versie. Maar zijn ze ook officieel? Het antwoord is nee. Mij vielen de volgende aspecten op:
- De Europese DS games hebben doorzicht zilveren doosjes, de Amerikaanse en Japanse games hebben zwarte doosjes. Bovendien zijn de Amerikaanse doosjes kleiner dan Europese doosjes, dus je kan ze niet zomaar verwisselen zonder dat iemand het merkt. Dit zijn doosjes van Europese games. Komt dit overeen met de rest van het doosje?
- In Europa geven we de juiste leeftijdscategorie aan met cijfers, in Amerika met Letters. De leeftijdscategorie is echter Amerikaans, ondanks het Europese doosje! Dit betekent dat het een illegale versie is! Kunnen we nog meer verschillen ontdekken?
- Een moeilijke: Als je heel goed kijkt, merk je dat het Nintendo DS merk in een iets kleinere rand wordt weergegeven dan normaal. Gelukkig wisten we al dat dit een bootleg was, maar je kan nooit zeker genoeg zijn!
- Ook een moeilijke: Big Brain Academy, was dat niet zo'n spel dat in het Nederlands gespeeld kon worden? Vaak hebben games die op de Nederlandse markt gericht zijn, ook een Nederlandse boxart. In dit geval blijkt dat inderdaad ook zo te zijn! Als je het weet is het hierdoor goed te herkennen, maar je moet het maar weten.
Hieronder een voor jullie: Zijn dit originele Europese spellen, of zijn dit bootlegs?
Het antwoord is bootlegs, In beide gevallen is de Amerikaanse boxart gebruikt (bij Hotel Dusk is de achtergrond meer rood, bij de Europese versie is deze meer bruin) terwijl de spellen wel gewoon Europees doosjes hebben. Ook hebben deze spellen nog de Amerikaanse rating, terwijl het spel uit Europa zou moeten komen.
Onlineverkopers
Op de markt heb je echter het voordeel dat je de games in je handen kan nemen en ze bestuderen. Naast de foto’s wil ik je ook kort een paar tips meegeven hoe je een bootlegverkoper kan herkennen als je bijvoorbeeld op marktplaats koopt. Let wel dat deze tips niet 100% gegarandeerd kloppen, maar als het te goed is om waar te zin…
Je kan een bootleg aan het aanschaffen zijn wanneer:
- Een spel net uit is en overal 45 euro kost en je ziet iemand op Marktplaats hem verkopen voor 20 euro.
- De verkoper zijn naam alleen heeft neergezet met een letter. Bij naam van de verkoper staat bijvoorbeeld M. of T. en meer niet. In combinatie met punt 1, hele grote kans dat je een bootleg thuis gestuurd krijgt.
- Je een advertentie ziet met een standaardtekst die in 20 andere advertenties van dezelfde verkoper ook wordt gebruikt. Kijk dan ook voor aanschaf even bij wat de verkoper nog meer verkoopt. Vaak kan je daar al heel veel informatie uit halen.
- Er vermeld dat de game niet af te halen is. Vaak kun je bij betrouwbare verkopers de game gewoon ophalen.
Consoles
Ook consoles worden wel eens nagemaakt. Meestal zijn ze eenvoudig te herkennen, maar ik heb ook wel eens exemplaren gezien die moeilijk van echt te onderscheiden zijn. Een voorbeeld hiervan deze 'Pocket XP'. Hij lijkt op het eerste gezicht redelijk op een gewone GBA SP en hij kan zelfs echte Game Boy cartridges afspelen, maar als je hem aanzet en blijkt dat er ook 16 ingebouwde spellen inbegrepen zijn, dan weet je toch wel dat er iets niet helemaal klopt. Hij werd daarnaast nog verkocht door de Toys 'r' us in de Verenigde Staten ook...
Zijn alle nieuwe bootlegs zo moeilijk te herkennen?
Gelukkig niet. Er zijn een hoop slechte namaakspellen en consoles die ik jullie niet wil onthouden. Sommige games hebben speciale accessoires om het spel leuker te maken. Zo heeft het Gameboy Advance spel Wario Ware: Twisted een beweginssensor om de minigames mee te spelen. De piraten konden dat niet namaken, maar dat hield ze niet tegen om toch de cartridge na te maken! (boven de officiële cartridge, onder de bootleg versie)
Ter afsluiting wil ik nog een paar consoles laten zien die ik jullie niet wil onthouden. Deze zijn vooral bedoeld om ouders te misleiden, en kwamen uit toen de consoles net uitkwamen en door grote vraag uitverkocht waren. Kun je zien welke consoles het zijn?