Om zes uur in de ochtend ging ik daadwerkelijk naar bed. Civilization is een spel dat je haast onmogelijk weg kan leggen, dat je mentaal uitdaagt als je het speelt en in je hoofd blijft rondspoken als je dat niet doet.
Maar dat wist ik al….
Civilization 2 is het spel dat van alle games, na een bekende MMORPG, het meeste van mijn tijd heeft opgeslokt. De formule, die toen al fantastisch was, is bewaard gebleven en geoptimaliseerd.
Wat is Civilization?
Civilization is een turn-based strategiespel waarin het de bedoeling is dat je van een enkele groep wilden uitgroeit tot een mega-rijk waar zelfs Julius Caesar U tegen zou zeggen. Door middel van oorlogsvoering, diplomatie, technologische vooruitgang en de creatie van je eigen cultuur moet je een plek zien te veroveren in de dynamische wereld. De overwinning kan je dan ook op verschillende manieren behalen. Het overwinnen van alle andere beschavingen ligt het meest voor de hand, maar ook als je de eerste bent die een ruimteschip bouwt en die naar Alpha Centauri (een ster) stuurt, win je het spel. Verder kan je verkozen worden als wereldleider bij de Verenigde Naties en kan je, door genoeg culturele vooruitgang te hebben geboekt, een utopie stichten.
Civilization 5 lijkt dus zo veelzijdig als je het zelf maar wil maken, maar er blijken wel enkele grenzen aan die vrijheid te zitten. Zo wilde ik van de verlichte Kalief Harun Al-Rashid een vredelievende leider maken, maar al snel bleek dat oorlog voor iedereen belangrijk is. Duitsers (hoe kan het ook anders) en de Macedonische Alexander de Grote dachten aan gebiedsuitbreiding en vonden mijn land wel aantrekkelijk. Na een paar nederlagen wist ik door radicale militarisering een gevechtsmacht op te bouwen en de beide heren tot bedaren te brengen. En als wraak nam ik natuurlijk Hamburg en Athene over, want zo gaat het in Civilization.
Innovatie
Na vier andere delen lijkt het lastig om nog te innoveren. Zoals Starcraft 2 liet zien, heb je rekening te houden met een vaste schare fans die graag willen dat veel hetzelfde blijft. En waar Starcraft minimaal innoveerde, weet Civilization 5 op verschillende punten toch te verrassen.
Om te beginnen met de oorlogsvoering. In de vorige delen was het nog mogelijk om een gigantische legermacht op één spelvlakje te zetten en vanuit daar een stad te bestoken, maar nu mag je maximaal een militaire eenheid per vakje te stationeren. Dit heeft tot gevolg dat de belegering van steden er een stuk indrukwekkender uitziet dan voorheen, maar ook dat je je katapulten, trebuchets en kanonnen niet meer kan beschermen door er een garde musketiers bij te plaatsen. Om deze eenheden met gigantisch sterke aanvalskracht, maar minimale verdediging, toch van nut te laten zijn, is het concept range (lange-afstandsschieten) bedacht. Zo kunnen kanonnen twee vakjes overbruggen en hun doelwitten nog raken, tenzij deze achter een berg staan. Op deze manier kan je dus een rij infanterie tussen de belegerde stad en je kanonnen zetten om ze te beschermen. Het zorgt hierdoor voor veel spannendere gevechten, waarin de plaatsing van je eenheden minstens zo belangrijk is als hun aanvalssterkte.
Ook op het gebied van regeringsvormen is er flink wat veranderd. Kon je er voorheen nog voor kiezen om een communistisch of democratisch land te besturen, nu kan de speler slechts kiezen uit verschillende “social policies”. Dit zijn een soort technologische upgrades die op je hele rijk van toepassing zijn, zoals een verkorte bouwtijd van wereldwonderen of het gemakkelijker tevreden houden van je bevolking.
Brood en spelen
En dat is belangrijk in Civilization 5, belangrijker nog dan in voorgaande edities. Ontevredenheid leidt tot stagnatie van de groei van steden, en extreem ongenoegen zelfs tot desertie binnen de militaire eenheden, waardoor deze zwakker worden. Ontevredenheid van de bevolking wordt beïnvloed door de hoeveelheid mensen die je rijk herbergt, maar ook door het overnemen van vijandelijke steden. Net als Nederland in de Tweede Wereldoorlog vinden steden het maar niks als jij opeens de dienst uitmaakt. Tevredenheid kan je op zijn beurt genereren door mensen te vermaken met colossea en theaters, maar ook door veel luxueuze goederen in je bezit te krijgen. Voor die goederen ben je vaak afhankelijk van de andere leiders, dus het loont ook om vriendjes te blijven.
Goud is, in tegenstelling tot in enkele van de vorige delen, van cruciaal belang in dit deel. Met dit middel betaal je voor het onderhoud van je gebouwen, maar kan je ook razendsnel eenheden en zelfs landmassa kopen. Het is een uitstekend ruilmiddel om je vredesverdrag iets meer kracht bij te zetten en om luxueuze goederen te verkrijgen uit verre landen.
En zo zou ik nog een tijdje door kunnen gaan. Het spel bevat zo veel kleine nieuwe dingen dat het onmogelijk is om ze hier te noemen. En hoewel ze niet allemaal even goed uitpakken (mijn voorkeur gaat nog steeds naar regeringsvormen boven de nieuwe social policies, en ik mis mijn diplomaten en religies) geloof ik dat Civilization 5 met vlag en wimpel slaagt voor de vernieuwingstest.
Hoe is het voor beginners?
Ten slotte wil ik het even hebben over moeilijkheidsgraad. Na een verhaal als hierboven zullen veel mensen bang zijn om het overzicht te verliezen in een spel met zoveel mogelijkheden. Gelukkig geeft het spel, door zijn beurt-om-beurt-speltype, je alle tijd om je te verdiepen in de mogelijkheden van alle eenheden. Bovendien word je constant bijgestaan door adviseurs die je waardevolle tips kunnen geven. Na 22 uur spelen binnen drie dagen heb ik nog steeds niet het gevoel dat ik alles begrijp, maar dat is niet erg. Het is een spel dat je leert te spelen, en nog veel belangrijker, dat je wilt leren spelen. De bijgeleverde poster, waar alle technologieën en eenheden op beschreven staan, is daar een goede indicatie van. Vroeg of laat wil je meer weten over de eenheden, over de technologieën, over de gemoedstoestanden van je tegenstanders, enzovoorts.
Conclusie
Civilization 5 is geweldig, fantastisch en oh zo verslavend. Het nieuwe gevechtssysteem alleen al geeft genoeg reden tot aanschaf. Daarnaast biedt het spel ook de mogelijkheid om met meerdere spelers te spelen en is het, volgens de ontwikkelaars, erg mod-vriendelijk. Ik heb echter een waarschuwing, eentje die je normaal alleen op alcoholflesjes ziet: geniet, maar consumeer met mate. Je vrije avond is naar je gevoel namelijk binnen vijf minuten voorbij als je je begeeft in de wereld van Civilization 5.
Oordeel Civilization V (PC)
- Graphics 85
- Gameplay 95
- Originality 90
- Sound 90
- Replay 100
- Eindcijfer 94