Misschien ken je het wel? De domme keuzes die tieners in slasher-films maken terwijl ze weten dat er een psychopaat jacht maakt op schijnbaar willekeurige slachtoffers. Hoe hard je ook roept dat ze zich niet van de groep af moeten zonderen, misschien een wapen moeten zoeken en samen moeten werken om een tegenstander te verslaan etc. blijven zulke personages altijd van die domme fouten maken. Met Until Dawn kun je nu zelf kijken of jouw aanpak een beter resultaat oplevert.
Het verhaal van Until Dawn start op het moment dat een groep vrienden samenkomt om een tragische gebeurtenis van een jaar eerder te herdenken. Bij aankomst zullen deze acht vrienden (Mike, Jessica, Sam, Matt, Josh, Chris, Ashley en Emily) erachter komen dat terugkeren misschien niet zo’n heel erg goed idee was. Until Dawn valt als spel onder het horror/slasher-genre, een genre dat in films niet vaak bekend staat vanwege een origineel plot of diepgaande en intelligente personages. Gelukkig lijkt Until Dawn in veel opzichten de valkuilen van het genre te vermijden. De belangrijkste reden daarvoor? De keuzes die jij als speler maakt.
Chaostheorie en Butterfly Effect
Het leuke aan Until Dawn is dat je namelijk een grote invloed hebt op hoe het verhaal zal verlopen. Kies je ervoor om een vriend zijn rugzak te openen als een mobiele telefoon afgaat, of wil je zijn privacy niet schenden en negeer je de oproep? Gooi je een sneeuwbal naar een vogeltje of weet je die sadistische neigingen in te houden? Het lijken kleine keuzes, maar volgens de chaostheorie kan het slaan van de vleugels van een vlinder tot resultaat hebben dat er duizenden kilometers verderop een orkaan kan ontstaan. Volgens dit principe is Until Dawn dan ook opgebouwd. Al je keuzes hebben invloed, hoe klein het effect dan ook mag zijn.
Maar hoe vertaalt zich dat naar de gameplay? In principe zul je vooral gebruikmaken van de rechterstick van je controller om uit twee opties te kiezen. Heb je een keuze gemaakt? Dan volgt er, afhankelijk van je gekozen route of antwoord, een aantal quicktime-events waarbij je snel moet reageren. Mocht je onverhoopt een foutje maken tijdens zo’n event, dan is het gelukkig niet meteen einde verhaal; je kunt die fout vaak nog goedmaken door de rest van de knoppen op het juiste moment in te drukken. Hoe vergevingsgezind Until Dawn daarin is, hangt wel af van hoe je tot dan toe gespeeld hebt. Er zijn natuurlijk ook momenten dat je absoluut niet de verkeerde knop in moet drukken, omdat het dan het einde van een personage kan betekenen.
Speurtocht naar aanwijzingen
Tussen de keuzemomenten door zul je de omgeving kunnen verkennen. Je loopt door de omgeving door middel van ouderwetse tankcontrols die je misschien nog kent uit de eerste delen van Resident Evil. Afhankelijk van het camerastandpunt stuur je een personage een kant op met de linkerstick. De rechterstick gebruik je voornamelijk om het licht van je zaklamp, lantaarn of flare te bedienen en daarnaast de camera wat bij te sturen. Interessante objecten in de omgeving lichten daarnaast ook op als je er met een zaklamp overheen schijnt. Het loont ook zeker om je omgevingen goed te verkennen. Het spel bevat namelijk een drietal mysteries die ik niet zal verklappen, en objecten in de omgeving kunnen je nieuwe inzichten over het verhaal en de gebeurtenissen van een jaar eerder geven.
Het mooie is dat deze collectibles ook een daadwerkelijk tastbaar effect op het verloop van het verhaal hebben. Tijdens mijn eerste playthrough had ik namelijk een behoorlijk aantal hints gemist, waardoor mijn groep van acht hoofdpersonen aan het einde van de rit slechts uit vier overlevenden bestond. Grappig genoeg waren dat ook allevier de dames van de groep, waarna ik werd beloond met een trophy. Het was me meteen duidelijk waar mijn prioriteiten hadden gelegen; red eerst de dames, de heren moeten hun stoere praatjes zelf maar waarmaken.
Alle stukjes van de puzzel maken het plaatje duidelijk
De informatie die collectibles opleveren zijn niet alleen voor jou als speler interessant. Wanneer Sam bijvoorbeeld een papier met informatie vindt, zal ze de nieuwe informatie die ze inwint tijdens de dialogen met andere personages ook naar voren brengen. Het zorgt ervoor dat de gewonnen informatie ook daadwerkelijk onderdeel wordt van het verhaal, en de collectibles niet simpelweg een verzameling nutteloze items worden. Dat deze informatie niet alleen in de dialogen een rol speelt maar ook echt invloed heeft op het verloop van het spel, was goed te merken toen ik een handgeschreven notitie vond en de informatie die daarin stond het verloop van een cutscene compleet veranderde in vergelijking met mijn eerste playthrough.
Een personage dat de eerste keer werd gedood wist dit keer een gevaarlijke situatie te overleven, en het verhaal nam tezamen met de overgebleven personages een aantal extra wendingen. Zo kwam ik opeens op locaties die ik de eerste keer helemaal niet had bezocht. Het heeft ervoor gezorgd dat ik Until Dawn het afgelopen weekend maar liefst drie keer heb doorlopen, steeds op zoek naar nieuwe wendingen en voorwerpen die ik misschien had gemist. Natuurlijk helpt het ook dat de verschillende trophies gericht zijn op wendingen in het verhaal, die je overigens dankzij her en der aangetroffen totems tijdens het verhaal soms aan kunt zien komen. De totems laten namelijk een kort fragment zien van een gebeurtenis die nog komen gaat. Zonder de juiste context is het vaak afwachten of je een situatie herkent als je verder speelt, maar zulke voorspellingen voegen wel iets toe aan de spanning tijdens het spelen.
Spanning en sensatie
En spanning zul je zeker voelen. Hoewel het spel je de keuze biedt tussen het gebruiken van een besturing met motion controls en de wat meer traditionele aanpak, merkte ik al snel dat ook de traditionele manier van spelen af en toe de bewegingssensor van de DualShock4-controller gebruikt. Zo zijn er segmenten in het spel waar je misschien achtervolgd wordt door een vijand en zal je personage ervoor kunnen kiezen om zich te verbergen. Het is dan natuurlijk wel zaak dat je niet beweegt, anders kun je gezien worden. Ik vond dit soort segmenten qua opzet erg slim gedaan, maar de trilling van de controller maakte het stilzitten soms wel onnodig lastig. Als je levend door zulke situaties wilt komen kun je beter de controller neerleggen en kijken of je af en toe op een knopje moet drukken. Daardoor gaat wel een gedeelte van de ervaring verloren, maar als je zelfs stilzittend sommige stukken niet haalt voelt het wel extra zuur als iemand door zo’n situatie bruut gedood wordt nadat je een aantal uren alle karakters levend hebt gehouden.
Agents of Mr. Robot’s Heroes
De vele manieren waarop personages om zeep geholpen kunnen worden komen ook goed tot hun recht dankzij de buitengewoon sfeervolle graphics. Stofdeeltjes, sneeuw en de goede lichteffecten dragen allemaal bij aan een heerlijk beklemmende sfeer. De acteerprestaties van de cast komen dankzij de ‘Motion Capture’ van zowel hun gezichten als lichaamsbewegingen heel goed uit de verf. Fans van tv-series als Heroes, Agents of SHIELD en het recente Mr. Robot zullen ongetwijfeld een aantal bekende gezichten in de cast van Until Dawn aantreffen. Vooral Rami Malek, die de rol van Josh op zich neemt, lijkt erg veel plezier in zijn rol te hebben.
Qua geluid voegt de sfeervolle muziek ook enorm veel toe aan de spanning. De soundtrack van componist Jason Graves verdient ook een pluim, aangezien de vele verschillende scenario’s van Until Dawn elk individuele muziekstukken hebben. Omdat elke speler een uniek verloop van het verhaal zal krijgen, is het ook des te moeilijker te voorspellen welk bijbehorende muziekstuk bij welke scène komt. Dat alle losse stukken aan scènes en muziekstukken desondanks zo’n mooi geheel vormen is echt een prestatie die veel lof verdient.
De Botte Bijl
Ondanks alle zojuist genoemde positieve aspecten heeft Until Dawn ook een paar minpuntjes. De Motion Sensor-functie tijdens spannende stukken is, zoals ik al eerder aangaf, best irritant te noemen. Behalve de spannende situaties en interessante personages die voor de verandering vrijwel steeds goede opmerkingen maken en niet als kippen zonder kop door het verhaal rennen, heeft Until Dawn niet bepaald een vernieuwend verhaal. Ik zag de wendingen zelf al ruim van tevoren aankomen, en spelers die alle collectibles verzamelen en alle details vanaf de start goed doorlezen zullen hetzelfde gevoel ervaren. Daarnaast is het verhaal niet extreem lang te noemen. Met een uurtje of zes tot zeven ben je er wel doorheen. Het mooie van Until Dawn is natuurlijk dat je het verhaal nog eens opnieuw kunt spelen om te kijken wat voor andere keuzes je kunt maken, en wat de gevolgen daarvan zullen zijn. Je zult het spel dan ook sowieso een tweede keer helemaal willen doorlopen. Het neemt echter niet weg dat de trophies voornamelijk toegespitst zijn op het ervaren van de belangrijkste gebeurtenissen van het verhaal, het maken van andere keuzes en het verzamelen van de voorwerpen om het mysterie op te lossen. Until Dawn heeft dus een beperkte herspeelbaarheid, en ik vroeg me tijdens het spelen ook af of zestig euro niet een iets te hoge prijs is voor de ervaring die het biedt. Daar staat tegenover dat de platinum trophy met gemak in een weekend te halen is.
Conclusie
Al met al deed Until Dawn me aan een director’s cut van een toffe horrorfilm denken. Net als een luxe dvd of blu-ray bevat Until Dawn extra filmpjes met interviews, en afhankelijk van wat je zelf prettig vindt kun je met je eigen beslissingen een keuze maken uit een van de tientallen varianten van het verhaal. Net als met een dvd of blu-ray van een film hangt hoeveel je uit Until Dawn haalt echter vooral af van hoe gek je bent op die titel. Until Dawn is eigenlijk een moeilijke titel om te beoordelen. Ik heb namelijk een ontzettend toffe tijd gehad terwijl ik mijn best deed voor het behalen van de platinum trophy. Vooral de personages en hun logische acties, de spanning tijdens het spelen en de acteerprestaties van de cast springen er in positieve zin uit. Toch valt niet te ontkennen dat je na zestien uren spelen alles van Until Dawn wel gezien hebt. De herspeelbaarheid is daarmee toch het grootste mankement van het spel. Desondanks vind ik dat mensen Until Dawn absoluut eens moeten proberen, puur en alleen omdat het spel als een wilde rit in een achtbaan aanvoelt. Tevens omdat het leuk is om met andere mensen te bespreken hoe het verhaal voor hen is verlopen. Het spel biedt ook de mogelijkheid om statistieken van de globale keuzes in beeld te krijgen, dus dat hoort eigenlijk ook bij het spel. Budgetgamers zullen ongetwijfeld een goede afweging kunnen maken of ze zestien uur aan content zestig euro waard vinden. Mijn advies: kijk of je hem ergens voor een goede prijs kunt scoren, want stiekem is Until Dawn is eigenlijk de perfecte titel om voor een heerlijk weekend te huren en jezelf in een donkere kamer mee op te sluiten. Zolang je maar zeker weet wie er bij je in de kamer is...
Deze review is geschreven door Gerard Olsder
Oordeel Until Dawn (PS4)
- Graphics 90
- Gameplay 85
- Originality 85
- Sound 90
- Replay 60
- Eindcijfer 82