Wolfenstein 3D gaf ontwikkelaar ID Software het momentum voor titels als Doom en Quake. Rondom Wolfenstein bleef het echter jaren stil, totdat in 2001 Activision een vervolg/reboot/spin-off (toen deden we nog niet zo moeilijk over canon en continuïteit) uitbracht. In 2009 herhaalde dit ritueel zich weer eenmaal en toen leek het gedaan met deze dinosaurus. Gelukkig waren daar Bethesda en MachineGames met Wolfenstein: The New Order, die de serie in 2014 weer geheel nieuw op de kaart zette. Na een spin-off (The Old Blood) is het nu de beurt aan het eerste echte vervolg in de serie: Wolfenstein II: The New Colossus (W2).
Happily ever after
Het Wolfenstein universum is een alternatieve tijdslijn waar de Duitsers de Tweede Wereldoorlog hebben gewonnen door middel van een grote wetenschappelijke voorsprong. In het eerste deel hielpen we William een tegenoffensief voeren en medestanders organiseren. Het verhaal eindigde echter met een cliffhanger, eentje die direct in W2 wordt afgehandeld. William overleeft zijn laatste aanval op Deathshead, maar is niet meer dezelfde. Ik ben normaal niet zo van de spoilers over het verhaal in een game, maar het verhaal en de drijfveren van William zijn het sterkste onderdeel van W2. William is namelijk verlamd en dat heeft zijn invloed op het verhaal en de gameplay. William is namelijk wankel en onzeker geworden over zijn eigen sterfelijkheid. Op de momenten dat je met William door de gangen struint om Nazi's op te ruimen sta je bloot aan zijn interne monologen over zijn naderende dood, zijn kinderen die hij niet zal zien opgroeien en zijn onvermogen om de wereld te redden.
De subtitel van W2 is niet uit de lucht gegrepen. De vrije interpretatie kan zijn dat het verwijst naar de nieuwe wereldmacht die de Duitsers zijn geworden in dit universum, maar The New Colossus is ook een verwijzing naar het Amerikaanse Vrijheidsbeeld. Laat Amerika dit keer dan ook het slagveld zijn van de game. Echter, ergens gedurende New Order en New Colossus is Amerika bezweken onder de militaire druk van de Duitsers. Of misschien zijn ze wel gecapituleerd uit sympathie voor de Nazi-retoriek? Dat moet je zelf maar uitvinden, maar onbedoeld zet MachineGames een huiveringwekkend actueel beeld neer wanneer je door de straten van "smalltown USA" Roswell loopt en de Klu Klux Klan-leden tips en adviezen aan de Nazi's vragen nabij een parade ter ere van het Derde Rijk. Onbewust wordt een openliggende zenuw van de hedendaagse Amerikaanse samenleving akelig blootgelegd. Hier houdt de pijniging van de ziel trouwens niet op. Via flashbacks komt de jeugd van onze held aan bod, eentje die bol stond van mishandeling en racisme in het Amerika rond de jaren 30. Behoorlijke zware materie voor een hedendaagse schietgame, maar de sfeer die hiermee wordt neergezet is op momenten overweldigend en blijft boeien.
Does it kill Nazi's?
Naast de actualiteit en interessante inkijk in de jeugd van een Joodse Nazi-killing machine is er gelukkig ook nog wat te gamen in W2. De gelikte shooter-mechaniek uit het eerste deel is grotendeels overgenomen, waarbij het vrijelijk duel-wielden van al je geweren interessante keuzes en combinaties oplevert. Enige verdieping is aangebracht in de manier waarop je de wapens uitbouwt. Weg zijn de verborgen upgrade caches, in plaats daarvan vind je algemene upgrade kits, welke je vrijelijk kunt benutten via een menu. Het fijne hiervan is dat je de upgrades kunt inzetten voor je geprefereerde spelaanpak, want ondanks al het geweld is het stilletjes rondsluipen namelijk ook een zeer effectieve manier om de wereld door te komen. De upgrade kits zijn gelimiteerd, dus de keuzes die je maakt voor je wapens bepalen je eigen speelstijl daardoor permanent. Ondanks de keuze voor stealth of Rambo zijn de levels vrij lineair en is W2 een typische "corridor-shooter" waarbij je telkens de actie beleeft in nauwe paden en gangen. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de open ruimtes uit Destiny 2. Ik speelde dan ook veelal stealth totdat ik de fantastische variant van een shotgun vond, welke me direct terugbracht naar de goede oude tijd aan het begin van de jaren 90. Ook verdient de close combat in W2 wat aandacht. Gewapend met een bijl heb je instant kill-moves tot je beschikking wanneer je dicht genoeg bij een vijand komt. Wat volgt is een korte animatie waarin Terror Billy zijn naam eer aandoet door minimaal één lichaamsdeel van de romp van zijn tegenstander te ontdoen.
Waar voor je geld?
Met een sterke cast aan karakters, het goed geschreven verhaal en gelikte actie is W2 een mooi pakket geworden wat veel mensen zal plezieren. Dat een serie over het verloop van bijna 25 jaar sterk en actueel kan blijven, is lovenswaardig te noemen. Buiten een klein keuzemoment dat het verhaal raakt en de mogelijkheden om je wapens zelf te upgraden, is er echter weinig om naar terug te komen. Gezien de actie veel van hetzelfde is, heb je dit na het één keer doorlopen van de verhaallijn wel gezien. Bovendien ontbreekt er een multiplayer-optie. Wel is er sinds 7 november een nieuwe modus beschikbaar (The Vault) waarin je levels speelt met als doel om een zo hoog mogelijke score te halen, waarna een leaderbord je deze laat vergelijken met de rest van de wereld. Met deze "arcade-modus" kun je de levensduur van W2 wat rekken, maar eigenlijk lijkt het meer een soort grote easter-egg als referentie naar de roots van de serie. Ook is er nieuwe DLC aangekondigd om de verhaallijn uit te breiden, maar deze zal je dan wel weer apart moeten aanschaffen.
Conclusie
W2 lijkt in eerste instantie misschien een simpele en brute shooter, maar achter deze hyper gewelddadige façade schuilt de reis van een gebroken man. Veel meer dan het recente gereboote Doom (2016) heeft W2 een diepe kant, die me deed denken aan Bioshock en Fallout. De actie ligt wel dichter tegen Doom (2016) aan, maar deze bipolaire aanpak – in combinatie met de akelig actuele accuratesse van maatschappelijke problemen – maken W2 tot een unieke ervaring. Hierdoor is het spel zowel geschikt voor de gamer die gewoon zin heeft om Inglourious Basterds nog eens dunnetjes over te doen, als voor de fijnproever die zin heeft in een goed en interessant verhaal. Klinkt beide je goed in de oren? Dan zou deze game zomaar eens een outsider kunnen zijn voor je ‘Game of the Year’-lijstje.
Deze review is geschreven door Jeroen Knop.
Oordeel Wolfenstein II: The New Colossus (XboxOne)
- Graphics 90
- Gameplay 80
- Originality 75
- Sound 90
- Replay 60
- Eindcijfer 85