Allemaal enigszins gechargeerd gebracht, maar dat er veel tijd zal gaan zitten in GTA V, staat buiten kijf. Aan de missies alleen al ben je minstens 30 uur kwijt, zeker gezien het feit dat je nu niet één protagonist hebt, maar drie: Franklin (vergelijkbaar met CJ uit GTA: SA, kruimeldief uit achterstandswijk), Michael (ex-crimineel met woede-aanvallen en een disfunctionerende familie) en Trevor (compleet gestoorde maniak met crystal-meth laboratorium). Elk personage heeft ook zijn eigen specialiteit, zo kan Franklin de tijd vertragen tijdens het rijden (handig om de politie af te schudden of net tussen die twee auto’s door te glippen bij het stoplicht tijdens een race), kan Michael tijdens schietgevechten de tijd langzamer laten gaan (soort van bullet-time, waardoor je makkelijker een headshot kunt maken) en gaat Trevor (hoe kan het ook anders) in de “berserk”-modus, waarbij hij meer schade kan uitdelen en minder vatbaar is voor schade die hem toegebracht wordt door anderen. Ook kan elk personage, door het voltooien van talloze activiteiten, zijn vaardigheden verder ontwikkelen, zoals bijvoorbeeld stuurmanskunsten, schieten en uithoudingsvermogen.
Pick up where you left off
De game begint hectisch: je staat in een bank gedurende een overval. In tegenstelling tot het begin van GTA IV – The ballad of gay Tony, ben je nu zelf de overvaller en worden meteen de basisbeginselen van de game uitgelegd. Hoe moet je wisselen van personage, hoe moet je schieten, rennen, etc. De overval gaat gedeeltelijk goed, na het opblazen van de kluis moet je één van je kompanen redden van een overactieve beveiliger (door deze van een stuk lood tussen de ogen te voorzien) en vervolgens de weg naar buiten zien te vinden, alwaar een forse politiemacht je op staat te wachten. Al schietend baan je je een weg naar de vluchtauto en probeer je de politiewagens van je af te schudden. Helaas wordt je in deze rit geraakt door een trein terwijl je op z’n ‘Dukes of Hazard’ er voor probeert te schieten, waardoor je auto onbruikbaar is. Je probeert dekking te zoeken in de nabij gelegen boerderij, maar een sniper zorgt ervoor dat de groep snel uitgedund wordt, terwijl er hordes agenten naar de boerderij komen toegesneld. Tot wanhoop gedreven is er maar één uitweg: het mistige landschap invluchten terwijl jij je maten achterlaat.
De tijd wordt een stuk vooruit gespoeld en ineens zie je Michael op de bank zitten bij de psycholoog, waar hij zijn ziel en zaligheid blootlegt over zijn mislukte leven. Ja, hij heeft veel geld verdiend, maar zijn familie maakt hem gek. Zijn vrouw pleegt overspel met de tennisleraar, zijn zoon is verslaafd aan drugs en gamen en zijn dochter is de equivalent van “de matras van het gooi”. Waar hij voorheen door de spanning en sensatie van het criminele leven kon ontsnappen aan de problemen van zijn gezin, heeft hij nu, als gepensioneerd overvaller, totaal niets omhanden. Dit zorgt nogal eens voor woede-aanvallen, die ook weer van invloed gaan zijn op het verloop van de game. Nadat hij bijna tot de kern van zijn probleem is gekomen, onderbreekt de psycholoog het verhaal met de mededeling dat “de tijd erop zit, tot de volgende keer weer”. Michael verlaat het huis en neemt plaats op een bankje aan de rand van het strand. Hier ontmoet je het tweede personage, Franklin. Deze is met zijn maatje Lamar op zoek naar het huis van iemand in de buurt. Michael wijst ze de weg en het perspectief verschuift van Michael naar Franklin. Het blijkt zo te zijn dat Franklin en Lamar in dienst zijn van een autohandelaar en ze op een “repo”-missie zijn gestuurd: het terughalen van twee auto’s die niet zijn afbetaald. Nadat ze de auto’s hebben teruggebracht, begint de game pas echt.
Als Franklin leer je de basisprincipes van het gaan naar diverse locaties zoals de kapper, kledingshop en stripclub. Daarnaast wordt er meer verteld over de activiteiten die geld kosten en soms een mini-game met zich meebrengen. Ook kom je de eerste “stranger&freak”-missie tegen, die aangegeven staan als vraagtekens op de kaart. Zo kun je terechtkomen in een straatrace, een gevecht met buitenaardse wezens nadat je een joint hebt genomen of moet je een oude bekende helpen met het wegslepen van auto’s.
Ook kun je, tijdens het rijden, ineens in vreemde situaties terechtkomen. Van het terughalen van een gestolen fiets tot het beschermen van een dame die wordt lastiggevallen door gangsters. Dit soort “random encounters” zijn erg te vergelijken met de situaties van Red Dead Redemption. Aan jou de keuze om hier op in te gaan of er voorbij te rijden.
Second encounter
Na een paar missies met Franklin kruisen de paden van de diverse personages zich weer. Franklin wordt eropuit gestuurd om weer een auto terug te halen, die blijkt te behoren aan het zoontje van Michael. Na wat geklauter, kom je via het raam op de eerste verdieping binnen, alwaar je meteen getuige bent van een hilarische ruzie tussen de kinderen van Michael. Eenmaal naar beneden geslopen zie je de vrouw van Michael, die iets te aandachtig met haar tennisleraar staat te praten. Dit komt mooi uit voor Franklin, want zo kan hij ongezien naar de garage sluipen en de auto jatten. Op de weg terug naar het autobedrijf komt Michael ineens omhoog vanaf de achterbank en zet de loop van zijn pistool op het hoofd van Franklin met de mededeling “je gaat nu precies doen wat ik zeg”. Uiteindelijk moet Franklin de auto door de voorpui van het autobedrijf rijden, waarna een opeenstapeling van gebeurtenissen volgt. Een woedende eigenaar komt verhaal halen, je switcht van personage en als Michael sla je de eigenaar helemaal in puin, met daarbij de mededeling “nooit meer mensen zo af te persen”. Michael dwingt Franklin ook met hem mee te gaan, immers, hij heeft wel de auto van zijn zoon gestolen. Thuisgekomen betrapt Michael zijn vrouw met de tennisleraar, en gaan Franklin en Michael hem achterna in een doldwaze rit, die eindigt bij een luxe villa, gebouwd op een heuvel. Uit woede trekt Michael, met zijn truck, een van de steunpalen van de villa om, waardoor deze van de heuvel afstort. Op de weg terug hebben Michael en Franklin een discussie “of dit wel zo slim was”, om vervolgens achterna gezeten te worden door een bende Latino’s. Deze blijken toe te behoren aan de bende van een bekende drug lord, wiens huis Michael dus heeft geruïneerd. De drug lord komt verhaal halen bij Michael thuis en er moet binnen korte tijd een vergoeding van 2,5 miljoen betaald worden om niet met een stel cementschoenen de vissen te hoeven vergezellen.
Dit soort missies tekenen GTA V: het begint relatief klein en onschuldig, maar eindigt in een gigantische chaos. Het lijkt een beetje op de problemen waar Roman Bellic zich in GTA IV altijd in wist te wikkelen, alleen nu ben je zelf de aanstichter.
De karakters
Je kunt je het meest verplaatsen in Michael. Je voelt gewoon zijn frustratie; hard gewerkt, veel geld bij elkaar verkregen (niet altijd op even legale manieren) en op het moment dat je gewoon rustig wilt uitbollen, blijkt je gezin te bestaan uit een stel verwende kinderen en een overspelige vrouw. Daarnaast is de enige die naar je wilt luisteren je psycholoog, die waanzinnige tarieven eist voor zijn gesprekken en eigenlijk vooral bezig is de conversatie lopend te houden zodat hij meer kan factureren. De komst van Franklin in het leven van Michael is wat dat betreft een uitkomst, Michael ziet hem dan ook als zijn protegé.
Uiteraard leveren de woedebuien van Michael hilarische taferelen op, zoals het slopen van de grote tv van zijn zoon, scheldpartijen met willekeurige voorbijgangers of het van boord slaan van mannen die aan zijn dochter willen komen. Meestal mondt dit vervolgens wel weer uit in een missie vol chaos, dus maak je borst maar nat.
Franklin lijkt het meest op CJ uit GTA:SA. Een kruimeldief met een goed hart, waardoor hij altijd in problemen terechtkomt. Uiteindelijk wil hij gewoon een rustig leven hebben, waar hij zich geen zorgen meer hoeft te maken over geld, vrienden of familie.
Trevor is de meest flamboyante verschijning. Een echte agressieve redneck die crystal meth produceert en verkoopt. Eigenlijk is dit de verpersoonlijking van al het geweld dat in de 1e twee GTA’s is ontstaan. Met een auto rondrijden en zoveel mogelijk chaos veroorzaken. Voor de liefhebbers van “een half uurtje alles kapot knallen” is dit het ideale personage.
Vernieuwing
Veel elementen van GTA IV zijn overgenomen, maar het moralistische is er wel een beetje uit. In plaats van de tweespalt waar Niko Bellic telkens in scheen te zitten (ik doe dit alleen omdat ik uiteindelijk in een betere situatie terecht wil komen), zijn de personages in dit deel daar minder mee bezig. Ook de “activiteiten”, het grootste irritatiepunt van GTA IV, waarbij je telkens gebeld werd om “iets te ondernemen” is nu gelukkig weg. Nog steeds kun je activiteiten doen, maar enkel als jij dit wilt.
Auto’s zijn nog steeds een redelijke dweil op de weg en slecht te hanteren, maar hoe langer je er in rijdt, hoe hoger je vaardigheden worden en hoe beter ze te hanteren zijn. Ga er alleen in het begin niet van uit dat je meteen scherpe bochten kunt nemen om aan de politie te ontkomen.
Ook nieuw is het kunnen switchen van personages. In plaats van met één persoon het hele verhaal volgen, kun je nu telkens wisselen tussen Michael, Franklin en Trevor. Vooral tijdens de overval-missies is dit handig, op deze manier kun je je tactisch opstellen en op drie plaatsen tegelijk zijn. Wat een grappige bijkomstigheid is, is dat alle personages wél een eigen leven leiden. Zo kun je, als je wisselt naar Franklin, ineens uit een smartshop komen en nog onder invloed je weg verder banen. Michael wordt vaak in zijn auto aangetroffen, ofwel rijdend, ofwel ergens slapend terwijl hij in een steegje geparkeerd staat. Het wakker worden gaat dan gepaard met het nodige vloeken over zijn gezin, de reden dat hij nu in zijn auto slaapt. Trevor maakt het nog veel bonter, en het zal vaak gebeuren dat je, na de wissel, ineens in een vuurgevecht staat, op de vlucht bent voor de politie of dronken ergens in een helikopter zit. Dit maakt het spel een stuk levendiger, de personages staan niet te wachten totdat jij ze kiest.
De belangrijkste vernieuwing zit hem in de “heist”-missies. Hierbij kun jij jouw team samenstellen om een bank of winkel te overvallen. Aan het begin kun je kiezen of je het slim speelt (door bijvoorbeeld slaapgas via het ventilatiesysteem het pand in te laten lopen, waardoor niemand opmerkt dat het pand wordt overvallen), of een “all out war” ontketenen door al schietend binnen te lopen en zo de buit op te eisen. Vervolgens moet je wel alle attributen verzamelen om de overval te laten slagen (bijvoorbeeld slaapgas of wapens) en na een geslaagde missie (die nooit zo loopt als jij hem hebt gepland, reken maar op een politieachtervolging) verdeel je de buit onder de teamleden. Dit element verlengt de speelduur van het spel fors, want er zijn veel panden te overvallen.
De omgeving
Los Santos is gigantisch groot, alleen al van de ene kant van de stad naar de andere kant rijden kan gemakkelijk 10 minuten (werkelijke tijd) duren. Het bijbehorende platteland is nog veel weidser en alles is erg realistisch neergezet. Van luxe wijken tot verpauperde buurten met bijbehorende figuren (van yuppen tot zwervers) en reclameborden (advertentie voor de nieuwste “Inferno” auto of juist een “for sale” bord in de voortuin van een huis), zelfs de kapperszaak zit boordevol details zoals een hele muur die is vol gehangen met schilderijen, spreekwoordenbordjes en andere zaken. De game ademt een echte simulatie. Het mooiste moment voor mij was, nadat ik een vliegtuig had gejat op het vliegveld, om over de stad en zijn omgeving heen te vliegen terwijl de zon aan het ondergaan was. Alle lampjes van de skyline, de heuvels en bergen op de achtergrond en als je wat lager vliegt zie je de typische Amerikaanse landschapsinrichting van blokken. Voor ongeveer €60 krijg je toch een beetje dat “vakantiegevoel”.
Conclusie
Uiteraard zijn er nog tal van activiteiten te beschrijven, maar dan zou deze review nog enkele pagina’s langer worden. GTA V is de game die de lange wachttijd na GTA IV dubbel en dwars waard is. De stad is weer groter en levendiger, de hoeveelheid speelbare personages is verdrievoudigd en met de overval-missies heb je er een hoop side-quests bijgekregen. Het spel is echter niet perfect, nog steeds zijn er bijvoorbeeld teveel panden afgesloten en dus niet meer dan vulling op het scherm. Een game die “open wereld” propageert, zou alles toegankelijk moeten maken. Ook zijn sommige missies te lineair, waardoor het opeens kiezen van een andere dan geplande vluchtauto voor de nodige problemen kan zorgen (je maatjes weten deze bijvoorbeeld dan niet te vinden). Daarbij mis ik een echte rock/metalzender tussen de verschillende radiostations. Maar dit is eigenlijk allemaal gezeur in de kantlijn. Het is namelijk wél een spel waar je meer dan voldoende uurtjes in gaat stoppen en veel plezier aan gaat beleven. Het is vernieuwend in alle opzichten en legt de lat van de sandbox games weer een paar meter hoger. Spelen dus!!!
Deze review is geschreven door Thijs Kleemans
Oordeel Grand Theft Auto V (GTA 5) (PS3)
- Graphics
85 - Gameplay
95 - Originality 90
- Sound 80
- Replay 90
- Eindcijfer 90
82 )
19-09-2013 22:23
7)
20-09-2013 07:33
Ik zou de game op z'n minst een 9,5 meegeven. De enige imperfecties die ik tegen ben gekomen, zijn veroorzaakt door de limitaties van het systeem waarop de game draait. Framedrops, kartelranden, framedrops etc. Ookal ben ik het ook wel een beetje eens met de mensen die klagen over de politie. Ik vind dat ze te vaak achter je aan komen, en dat het te moeilijk is om er dan weer vanaf te komen. Ik schopte laatst een deuk in mijn eigen auto, voor de lol, en kreeg daarvoor de politie achter me aan :-/ En om dan te ontkomen moet je 5 minuten in een steegje zitten staren, hopend dat ze je niet ruiken en opeens met een politiemacht van 300 man achter de vuilnisbak gaan kijken waar je zit.
