Terugkeer naar de roots
Hiermee laat Assassin’s Creed Mirage de gigantische spelwereld van de voorgaande delen – Origins, Odyssey en Valhalla – ver achter zich. Deze AC-titels groeiden met elk deel in omvang en werden steeds meer volgepropt met oninteressante content, uitsluitend om de speelduur te verlengen in de hoop dat spelers zo lang mogelijk zouden blijven plakken. Dit viel lang niet bij iedereen in de smaak, zo ook bij ons waar Valhalla in de review een magere 3/5 scoorde. De aankondiging dat Mirage een terugkeer naar de roots zou betekenen was dan ook een aangename verrassing.
Maar wat zijn die roots eigenlijk? Assassin’s Creed begon in 2007 met het verhaal van Altaïr, een sluipmoordenaar die ten tijde van de Derde Kruistocht flinke bonje had met een aantal Tempeliers. Om deze uit de kluiten gewassen burenruzie naar je hand te zetten moest je een aantal belangrijke doelwitten uitschakelen. Hierbij was het essentieel om eerst informatie te verzamelen, bijvoorbeeld door iemand vanaf een dak af te luisteren of vanuit de schaduw interessante documenten te stelen. In de loop der jaren werd deze formule verfijnd, met name in de Ezio-trilogie, maar na de release van Assassin's Creed Unity raakte de serie in verval. Hoewel Unity de stealth- en parkour-gameplay perfectioneerde, werd het spel geplaagd door technische problemen, wat een bittere nasmaak achterliet. Om de serie een paar jaar later nieuw leven in te blazen, werd er besloten om deze meer in de richting van RPG-games als The Witcher 3 te sturen. Hierbij werd de creativiteit en vrijheid van de oude games – en met name de parkour-gameplay – steeds meer naar de achtergrond geschoven, in ruil voor grote open werelden met spannende gevechten. In eerste instantie werd deze keuze met open armen ontvangen, maar na drie delen waren veel spelers er alweer op uitgekeken.
Basim Ibn Ishaq
Assassin's Creed Mirage speelt zich vele jaren voor het bovengenoemde avontuur van Altaïr af, namelijk in het jaar 861 na Christus. Je kruipt in de rol van Basim, een naam die Valhalla-spelers bekend in de oren zal klinken. Basim is een straatschoffie in Bagdad die lid probeert te worden van de Hidden Ones, zoals de assassijnen zich vroeger noemden. Zo wil hij een stokje steken voor de snode plannen van de kwaadaardige Tempeliers, die toen al roet in het eten probeerden te gooien. Basim gaat in training bij de illustere Roshan (ingesproken door Shohreh Aghdashloo) die hem de kneepjes van het vak leert en hem bijstaat in zijn queeste. Het is een leuk verhaal en dient als goede onderbouwing voor het uitschakelen van je doelwitten, maar het is niks wat je nog niet eerder hebt gezien in een Assassin’s Creed-spel.
De manier waarop dit verhaal gerealiseerd wordt is uitstekend gedaan. De stemacteurs van belangrijke personages klinken allemaal top en de liefhebber kan zelfs kiezen voor een Arabisch audiospoor. Deze door Ubisoft Bordeaux gecreëerde versie van Bagdad is een genot om door- en overheen te rennen en biedt genoeg variatie om niet te gaan vervelen. Ook de muziek is van een erg hoog niveau. Componist Brendan Angelides wisselt traditionele Arabische muziek af met dreunende bassen en doordringende synths, wat resulteert in een van de uniekere Assassin's Creed soundtracks sinds de Ezio-trilogie.
Op eigen volgorde
Iets wat opvallend vertrouwd oogt is de gameplay. De levels, XP-balkjes, percentages en immense skill trees die we in de voorgaande drie delen zagen zijn in de prullenbak verdwenen. In plaats daarvan zijn de heerlijk eenvoudige systemen uit eerdere games teruggekeerd. Je komt wel eens een scherper zwaard tegen of een uitrusting waardoor je minder geluid maakt tijdens het sluipen, en hier en daar verdien je wel eens een skillpunt, maar het is allemaal enorm gestroomlijnd waardoor je je lekker kunt focussen op het spelen van het spel in plaats van rondhangen in menu’s. Ook de befaamde black box missies uit onder andere Assassin’s Creed Unity maken hier hun opwachting. Dit zijn uitgebreide, afgebakende missies waarbinnen je de volledige vrijheid hebt om te bepalen hoe je je doel bereikt en uitschakelt. Wil je ergens binnen zien te geraken, dan kun je op zoek gaan naar een sleutel voor een gesloten deur, of misschien spot je wel ergens een kapot raam. Wellicht stuit je op een scheur in de muur waar je net doorheen past, of je vindt een geheime ingang waar een kast voor is geschoven. Door missies op deze manier aan te pakken kun je ze volledig naar je hand zetten en je doelwit uitschakelen op jouw manier.
Wat Mirage ook anders maakt dan andere titels is de manier waarop je jouw avontuur beleeft. In Bagdad zijn vier grote boeven te vinden die uiteindelijk zullen leiden naar de grote baas, en als speler bepaal je zelf in welke volgorde je deze een kopje kleiner maakt. Een andere leuke toevoeging is de contractmissies die je aan kunt nemen. Dit zijn optionele missies die bepaalde extra voorwaarden met zich meebrengen. Denk hierbij aan het onopgemerkt stelen van een object, of het bevrijden van een gevangene zonder vijanden uit te schakelen. Lukt het je om aan deze voorwaarden te voldoen, dan word je overgoten met beloningen die erg goed van pas kunnen komen.
Nieuw speelgoed uit een oude doos
Ergens voelt Mirage een beetje alsof ze bij Ubisoft op zolder een doos opentrokken en daarin een niet eerder uitgebracht deel van Assassin's Creed hebben ontdekt dat vervolgens is opgepoetst voor 2023. Wij juichen een terugkeer naar de roots alleen maar toe, maar er is iets te veel gekeken naar het eigen verleden en – op wat uitzonderingen na – niet echt naar hoe die oude games door de jaren heen links- en rechtsom zijn ingehaald. Hierover later meer. Omdat Mirage gebouwd is op het geraamte van Valhalla komen ook uit dat spel bekende dingen terug. Zo kun je bijvoorbeeld een vogel gebruiken om locaties te verkennen en vijanden te markeren, en gebruik je de schouderknoppen om te vechten en te pareren. Het is fijn om te zien dat Ubisoft Bordeaux zich niet volledig blind heeft gestaard op het verleden, maar een aantal positieve verbeteringen uit de latere delen mee heeft genomen naar Mirage.
Een negatieve bijkomstigheid van het gebruiken van Valhalla als basis is het houterige parkour-systeem. Het lijkt alsof Basim na elke sprong een fractie van een seconde moet wachten voordat hij verder kan gaan. Dit kan wellicht als muggenziften klinken, maar voor iemand die alle delen van de serie heeft gespeeld zal Basim nogal stijf aanvoelen in vergelijking met bijvoorbeeld Arno uit Assassin's Creed Unity. In die game gaven de toevoeging van zijwaartse sprongen, het rennen over muren en de prachtig vloeiende animaties echt het gevoel alsof je met een hidden blade moeiteloos door de boter gleed. Weliswaar zijn we in de afgelopen jaren wat verwend door andere titels, maar ook de stealth-mogelijkheden in Mirage vallen in het niet in vergelijking met bijvoorbeeld de recente Hitman-trilogie, waarbij je soms wel honderd manieren hebt om een doelwit uit te schakelen. Ook het op een natuurlijke manier navigeren in een wereld als deze is beter uitgevoerd in bijvoorbeeld Ghost of Tsushima. Bij Mirage ontkom je er niet aan om regelmatig de kaart te raadplegen, wat je ervan weerhoudt volledig op te gaan in de spelwereld. En dat is jammer, want wij kijken graag naar Ubisoft Bordeaux’s versie van Bagdad.
Mooie reis voor een zachte prijs
Op grafisch gebied valt Assassin’s Creed Mirage ook ietwat tegen voor zo’n grote titel in 2023. Hoewel de gedetailleerde wereld prachtig is uitgewerkt, zijn de animaties van de personages vaak stijf, wat met name opvalt in de gezichten tijdens cutscenes. De monden synchroniseren niet vloeiend met de stemmen en de gezichtsuitdrukkingen blijven statisch, wat ervoor kan zorgen dat emotionele momenten soms net dat extra beetje geloofwaardigheid missen. Het spel draait echter wel soepel op 60 frames per seconde (ik speelde de PS5-versie), wat in het verleden wel eens anders is geweest. Ook was Mirage voor mij verrassend vrij van bugs. Basim bleef tijdens het rennen nog wel eens hangen achter een steen, en hij wil wel eens compleet ergens anders naartoe springen dan je eigenlijk wil, maar dit is inmiddels Assassin’s Creed eigen en niks om wakker van te liggen. Ik hoop echter wel dat zulke slordigheden verleden tijd zijn wanneer de serie de definitieve sprong naar de huidige generatie maakt met het aankomende Assassin’s Creed Red.
Zoals je inmiddels hebt gelezen is dit een veel kleinere en eenvoudigere variant van Assassin’s Creed in vergelijking met voorgaande delen. Om dit te benadrukken heeft Ubisoft ervoor gekozen het spel voor een zachter prijsje in de schappen te leggen. Op moment van schrijven is het spel via ons systeem zelfs voor een kleine €41 te bestellen. Sommige spelers zullen hierdoor misschien het gevoel krijgen een inferieur product in huis te halen tegenover de RPG-trilogie, maar niets is minder waar. Mijn twintig uren in Bagdad zijn goed besteed aan het verhaal van Basim en een flinke handvol contractmissies. Dit is een gestroomlijnde Assassin’s Creed-ervaring met weinig ruimte voor filler. Dat is hoe ik Assassin’s Creed persoonlijk het liefste zie. Qua gamedesign mag het alleen nog wel wat moderner.
Conclusie
Assassin's Creed Mirage herstelt de vergane glorie van de franchise door terug te keren naar de essentie van stealth, parkour en klassieke missies, wat fans van de oudere delen zeker zal bekoren. Toch kunnen we er niet omheen dat het spel hierdoor op bepaalde vlakken verouderd aanvoelt. Het onderliggende geraamte van Assassin’s Creed Valhalla zorgt vooral op het gebied van gameplay voor een ietwat gebrekkige ervaring. Desalniettemin toont Mirage aan dat een stap terug naar de oorsprong soms een mooie stap vooruit kan zijn.