Het bestaan van Returnal is om te beginnen ietwat opmerkelijk. Housemarque verklaarde in 2017 namelijk dat arcade-games dood waren. De games in dit niche genre brachten niet genoeg geld in het laatje en daarom zei Housemarque zich noodgedwongen te voelen om iets anders te doen. Tot treurnis van vele fans zoals ik kondigden ze Stormdivers aan, een generiek uitziende Battle Royale-game. In 2020 besloot Housemarque de ontwikkeling van Stormdivers te pauzeren en voorrang te geven aan een mysterieuze game die later Returnal zou worden. Het is een ‘AAA’ arcade-game geworden, iets dat fans nooit hadden kunnen verwachten.
In Returnal speel je als Selene, een astronaut die neerstort op een vijandige planeet genaamd Atropos. Atropos was ooit bezet door een intelligent alien ras, maar nu is alleen nog hun geavanceerde technologie achtergebleven. Verder wordt de planeet bewoond door allerlei agressieve beesten en losgeslagen robots. Echter, het meest interessante aspect van Atropos is dat het de geheugens van Selene lijkt te kunnen lezen. Selene komt bijvoorbeeld plotseling haar thuis midden in de jungle tegen. Ook andere traumatische objecten uit haar verleden duiken abrupt op. Het is daarbij in eerste instantie onduidelijk of Atropos hier echt voor verantwoordelijk is, of dat Selene een draadje los heeft zitten.
Selene Die On
Selene kan verder ook niet echt doodgaan. Als ze sterft komt ze weer terug tot leven bij het moment van de noodlanding. Tijdens het spelen kom je allerlei ‘scout logs’ tegen, opnames die andere Selene’s hebben gemaakt. Je merkt misschien al dat Returnal een vrij opmerkelijk scifi-verhaal bevat. Het is zeker intrigerend en in een paar opzichten open voor meerdere interpretaties, al moet ik toegeven dat ik het einde een beetje te vaag vond.
Returnal is een pure actie arcade-game. De controls zijn daarbij goddelijk soepel en Selene is ontzettend snel op de been. De vijanden zijn eveneens lenig en de meeste kunnen bovendien een spervuur van kogels, die als grote felgekleurde bollen energie in allerlei patronen op je afkomen, afvuren. Returnal is daarmee ook een heuse bullet hell-game. Je kunt het vuurwerk vooral ontwijken aan de hand van je dash, die je ook midden in de lucht kunt inzetten en je even onkwetsbaar maakt.
Het mag dan ook geen verrassing zijn dat Returnal door de bovengenoemde elementen een vrij moeilijke game is. Gelukkig hebben alle vijanden vaste patronen die je kunt leren en met een beetje doorzettingsvermogen is het spel goed te doen. De goede DualSense-implementatie helpt de gameplay ook. Bij het indrukken van de linkertrigger voel je halverwege weerstand. Als je doordrukt activeer je de alt-fire functie van je schiettuig, iets dat perfect werkt. Misschien nog wel beter is het feit dat elk wapen een eigen uniek rumble-profiel heeft en daardoor voelen ze stuk voor stuk letterlijk anders in je handen.
Returnal is met name ontzettend goed dankzij die heerlijk snelle gameplay. Er zijn weinig games die zo lekker besturen en tegelijk goede uitdaging bieden. De mobiele third person shooter-gameplay doet een beetje aan Vanquish denken, een van de ultieme toppers in het genre. Ik krijg in ieder geval van dit soort spellen een heerlijke mix van adrenaline en dopamine.
Roguelike en overleven
Returnal wordt als game verder geadverteerd als een roguelike. Ik kom later uitgebreider terug op de roguelike-elementen, maar voor nu is het belangrijker om te weten dat het spel uit twee grote verhaalmissies bestaat. Voor de eerste missie is de opdracht om de ‘white signal’ te vinden, die je een noodoproep laat doen om uit de planeet gered te kunnen worden. Om bij het signaal te komen moet je drie unieke biomes (thematische speelgebieden) doorlopen en onderweg tig vijanden, kamers vol obstakels zoals lasers en drie pittige bazen overleven.
Overleven is sowieso een sleutelwoord in Returnal, want als je doodgaat raak je je progressie kwijt. Je begint dan weer bij de eerste biome. Weapon proficiency (het level van je wapens) en je artifacts (items met passieve skills) worden gereset. Returnal heeft gelukkig net als de betere roguelikes ook permanente upgrades. Bepaalde items zoals een zwaard die je voor melee gebruikt en een hookshot blijven voor altijd in je inventory, als je ze weet te verdienen. Verder hou je ook de sleutels die je van bazen krijgt vast, waarmee je biomes kunt overslaan.
Echter, de belangrijkste permanente progressie die je boekt ligt in de extra vaardigheden die je in wapens vrijspeelt. Vaardigheden speel je vrij door simpelweg het wapen te gebruiken (een balk vult zich). De raketwerper krijgt skills die het sneller laat vuren en raketten worden doelzoekend. De shotgun krijgt minder spreiding en laat vijanden exploderen en de meer unieke ‘disk launcher’ ontvangt extra projectielen. Dit soort permanente upgrades zijn belangrijk in roguelikes, want hiermee worden verloren runs toch geen tijdsverspilling.
Niet genoeg variatie en content
Of Returnal dan ook echt een goede roguelike is geworden valt wel te betwisten. Er is namelijk relatief weinig variatie tussen runs. Verwacht geen game zoals The Binding of Isaac, Enter the Gungeon of Slay the Spire waarin runs compleet van elkaar kunnen verschillen dankzij de vele willekeurige aspecten in die games. In Returnal krijgen de biomes bij resets wel telkens net iets andere configuraties, maar de verschillen zijn niet zo groot. De bazen zijn ook altijd hetzelfde en de artifacts zorgen er niet voor dat je compleet andere gameplay builds kunt maken.
De herspeelbaarheid van Returnal is daarmee niet ontzettend hoog. Dat is jammer, want er is ook niet heel veel content. De tweede missie bestaat eveneens uit drie (andere) biomes en als je die klaar hebt heb je eigenlijk zo goed als de hele game gezien. Als je een beetje ervaring hebt met dit soort games kan dat al binnen tien uur gebeuren. Er is nog wel een epiloog waarin je weer alle biomes moet doorlopen. Dat is de moeite waard omdat Returnal zo lekker speelt, maar eigenlijk had deze game nog wel een extra missie kunnen gebruiken met nog eens drie nieuwe biomes.
Ten slotte kunnen de graphics niet onbenoemd blijven. In Housemarque-games is gameplay koning, maar dit keer zijn ook de graphics royaal. Returnal ziet er ontzettend goed uit en de buitenaardse flora en fauna maken indruk. De game komt echt tot leven dankzij HDR, de kleurrijke kogelregens en particle effects die echt van het scherm afspatten.
Conclusie
Returnal is een fantastische game. Het heeft de gelikte productiewaardes van een AAA-game, maar de hardcore ziel van indie arcade-games. De relatief kleine hoeveelheid content en het gebrek aan variatie tussen runs doen het een beetje pijn, maar bijna alles valt in het niet bij de heerlijke snelle gameplay. Wellicht is het geen roguelike-topper, maar het is een algemene uitzonderlijke game.
Deze review is geschreven door Karel van Hasselt.